Statyczność

Statyczność ludzka – jak mnie to dziwi.

Jerzy Kosiński, „Stopnie” (bardzo niezłe). Taka historia: dziewczyna zostaje zgwałcona na oczach swojego chłopaka. Idzie do lekarza, który orzeka, że „nie ma żadnych zmian”, dziewczyna próbuje powrócić do poprzednich relacji, jednak chłopak kocha się z nią inaczej, bardziej gwałtownie, nie potrafi patrzeć na nią w ten sam sposób. Na pytanie „dlaczego?” odpowiada: nasz związek się zmienił. Chęć dziewczyny powrotu do sytuacji z przeszłości i werdykt chłopca będący jedynie komentarzem do teraźniejszości (do niczego nie aspiruje, wyraża obecny stan rzeczy) – wokół tego oscyluje problem statyczności, który mnie dotyka.

To oczywiste – po gwałcie coś się zmieniło, powrót do stanu sprzed gwałtu byłby iluzją. Dziewczyna chce tej iluzji, natomiast chłopak, osadzony w teraźniejszości, chce tylko teraźniejszości (i możliwości z niej wynikających). Przyzwyczajenie dziewczyny do rzeczywistości, którą zna - ogranicza ją (nie chce zmian, statyczność lubi).

Fragment tej książki wydaje mi się odpowiedni, by poruszyć problem statyczności. Statyczność - jak ludzie jej pragną! Stabilizacja, ustatkowanie się, znalezienie swojego kąta na ziemi, bezpieczeństwo. Dużo takich określeń. Ja natomiast nie mogę: nieokreślenie, labilność, chaos i zmienność – to mój żywioł. Nie chcę sytuacji, gdy dzisiaj o sobie za lat x powiedzieć mógłbym cokolwiek pewnego. Nowości chcę, nowości i zmiany. Zmiana i chwilowość, to stymuluje intensywność doznawania.

Czy z czasem uczucia rosną, kumulują się? Czy też powszednieją, rozrzedzają się? Kiedyś uwielbiałem kurczaka z rożna i naleśniki – ale przejadły mi się. Obecnie uwielbiam ryby i wędzonkę. Lecz przejedzą mi się. Ale póki mi smakują – chcę ich jeść jak najwięcej, mam na nie ochotę, więc jem je, jem teraz. A świadomość że pojutrze mogą mi już nie smakować – tylko potęguje mój apetyt, bo może dzisiejsza ryba to ostatnia ryba?

Czerpię przyjemność z uświadomienia sobie chwilowości swojego życia i wszystkich elementów, które się na nie składają, gdyż wpływa to na intensywność z jakim je odczuwam (jedynie zdanie, które zapamiętałem z "Troi": Bogowie zazdroszczą śmiertelnikom śmiertelności).

Stabilizacja, poczucie bezpieczeństwa, rodzina – te pojęcia mnie przerastają. Rodzina mnie przerasta, ona predestynuje do roli (ojca, męża), od której trudno jest uciec i zamienić w coś innego. A mam tak od niedawna. Jeszcze niedawno, przyznaję, dążyłem do ustatkowania, do stabilizacji, do stałego związku, w którym mógłbym znaleźć oparcie – i znalazłem. Szukałem i miałem przed oczami piękne pojęcia, to był cel warty świeczki, napędzał mnie naprawdę mocno. I znalazłem i po miesiącu z tego zrezygnowałem.

Poczułem się nagle uleżany, w swoim bezpieczeństwie rozmemłany, bez żadnych impulsów do działania. Dominik Kopeć, złoty człowiek, który pogodził się ze sobą absolutnie, osiągnął wszystko, co mógłby potrzebować - i trwa. Bogowie, jaki szczęśliwy, ten banan na ryju i Budda w głowie, lecz dla mnie określając się tak jasno i definitywnie, Dominik stracił na tajemnicy i nieprzewidywalności. W mojej perspektywie to strata (ale Dominikowi jest chyba dobrze, niech więc trwa i mnie nie słucha – dla swojego dobra, niech mnie tylko w tym nawiasie posłucha).

Żebym nie był błędnie rozumiany. Ja z tym nie walczę, nikogo nie chcę zmieniać, całkiem przecież możliwe, że te chęci statyczności są prawdziwe. Ale nie we wszystkich przypadkach (chyba, tak uważam). W moim - nie (póki co/znów). Wydaje mi się, że czasem jednak niektórzy ulegają tym (jak dla nich) mitom i ograniczają się. Czasem. Może. Sam nie wiem. Rozmawiam z ludźmi i prawie wszystkim jakoś tak ta statyczność się uśmiecha. Bynajmniej nie uważam, by siebie okłamywali. Ale…

Zresztą, nie przekreślam perspektywy, że może jutro znów mi statyczność zasmakuje (tak samo jak nie odrzucam możliwości że pojutrze nagle z niej zrezygnuję, ze stratą dla kogoś, najpewniej). Chcę jednak uświadomić wam potęgę, jaką otwiera przede mną ulotność i chwilowość. Ale… Co – nie pociąga mocno?